Mustafa Kemal’in askerleri

Sürdürülebilirlik var mı?

Büyükerşen, mandaların İstanbul’un fethinde önemli rol oynadığını belirterek, “İstanbul’u alan Fatih Sultan Mehmet, gemileri çektirdiği mandaları Alpu’dan götürdü. Yani, bizim Alpu da üreticiye verdiğimiz mandalar bunun için önemlidir. Mandacılıkta Alpu’nun büyük önemi var” diyerek, 50 mandayı hibe olarak seçimden önce dağıttı.
Sonra mandalardan biri hastalıktan telef olunca, bizde bu durumu haber yaptık. Acaba, manda projesinin devam edip etmeyeceğini mercek altına aldık. Hayvanat bahçesinde birbiri peşi sıra durup dururken telef olan birbirinden kıymetli hayvanların takipçisi de olmuştuk. Bu takibimiz devam ediyor.
Mandanın telef olduğu haberimizden sonra bazı haber sitelerine mandaların hibe edildiği kuruluş açıklamalarda bulunarak, Büyükerşen’e söz verdikleri gibi 500 manda hedefini tutturacaklarını söylediler.
Bugün ülkemizde özel teşebbüsün kurduğu manda çiftlikleri 2 bin-3 bin manda ile çalışmalarına başlıyor. Bir işin sürdürülebilir olması gerekiyor. Tel örgülerin arkasına 50-60 manda konulunca iş bitmiyor. Olayın sürdürülebilir olmasının yanı sıra, manda sütünün değerlendirilmesi için kesintisiz soğuk zincirin olması, soğuk hava depoları ile sütün işleneceği tesiste olması gerekiyor. Gerektiğinde süt dışındaki manda etinin değerlendirileceği mezbahanın da olması gerekiyor. Tarım ve hayvancılık sanayisi ile birleşirse, ortaya bir katma değer çıkar. 500’e çıkacak diye konuşmak, ayakları yere basan sürdürülebilir bir hayvancılık projesi değildir. Düzelmesi için iğne vurulan manda sonuçta telef oldu. Hastalanan manda ekonomiye kazandırılabilirdi. Mandanın sigortalı olduğunu söylemek topu taca atmakla eş anlamlıdır.   Ayrıca, Büyükerşen’in büyük bir proje olarak açıkladığı 300 keçi ile 150 damızlık koç üretiminden vazgeçildiğini duyduk. İyi de oldu. Çünkü hesapsız kitapsız ya da uzmanların dışında uzman olmayanlar tarafından rastgele hazırlanan manda projesi gibi projeler en başta ülke ekonomisine zarar verir. Altyapısı olan projeler hazırlanmalı ve bu projeleri de uzmanları hazırlamalıdır.