Onlar için sokak kısıtlaması kalktı

Eskişehir’in bir göçmen kentti olduğu herkes tarafından kabul ediliyor. Bulgaristan’dan, Yunanistan’dan veya Kırım’dan tarih içinde Türkler yaşadıkları zorluklar karşısında Anavatan Türkiye’ye dönmüşlerdir.
Aslında ‘göçmen’ kavramını veya kelimesini kullanmamak gerekiyor. Çünkü Balkanlardan çeşitli tarihlerde göçler ile gelen Türkler aynı şekilde, 1500’lü yıllarda Karaman ile Ege bölgesinden Balkanlara gönderilenler, Yörük Türkleriydi. Atatürk’e ‘Yörük’ün anlamı sorulduğunda, büyük Atatürk ‘Yürüyen Türk’ tanımını yapmıştır. O dönem Anadolu’da meydana gelen siyasi veya ekonomik nedenlerle Türkler, Balkanlara doğru gitmişlerdir. Bizim dedelerde 1500’lü yıllardan itibaren Karaman bölgesinden yürüyerek, balkanlarının en ucu sayılabilecek, Şumnu’ya gitmişlerdir. Bulgaristan’da nüfusun yüzde 10’u bugün Türk kökenlidir. Bulgaristan-Türkiye arasında büyük göçler yaşanmıştır.
Naim Süleymanoğlu’nun kaçış öyküsünün anlatıldığı Naim filmi, Bulgaristan kökenli olmayan Türklere tarihte yaşananlar ile ilgili bir fikir verebilir. Ayrıca, Bulgar sanatçı ve yönetmenin çevirdiği Güller Ülkesi adlı filmde Türkiye’de gösterilecekti. Türk sinema izleyicisi Bulgaristan’da Jivkov döneminde yaşananları Bulgaristan yönetmenleri ve sinema sanatçılarının anlatımı ile öğrenecekti. Ancak, küresel salgın bu filme şimdilik izin vermedi.

LİÇNASI OLAN
Bugün ben dâhil, üç veya dört ayda bir Bulgaristan’a gidiyorum. Göçlerle Türkiye’ye gelenlerin bir kısmı çifte vatandaş oldu. Tekrardan Bulgaristan vatandaşı olanlara yapılan mülakatta ilk soru vatandaş olduğunuzda Bulgaristan için ne yapmayı düşünüyorsunuz sorusu oluyor. Cevabı da, “ülkenin güçlenmesi için siyasi hayatı, parlamenter demokrasiye güçlendireceğim” şeklinde olması isteniyor. İşte, 45. Parlamento seçimi yapıldı. Bulgaristan Meclisindeki 240 milletvekili belirlendi. Bulgaristan dışında biri Eskişehir’de olmak üzere 465 sandık açıldı. Eskişehir sandığına, Bilecik ve Kütahya’dan gelen çifte vatandaşlarda oy kullandı. Bulgaristan nüfus kâğıdına ‘Liçna’ adı veriliyor. Oylar liçna gösterilerek kullanıldı. Kime ne kadar oy çıktığı birkaç güne belli olur. Bulgaristan’ın Türkiye Ticaret Ataşesi de, sandıklara gözlemci olarak geldi.

TÜRK POLİSİ
Dün hem Bulgaristan hem de Türkiye vatandaşı olanlara ülkemizde uygulanan sokağa çıkma yasağı uygulanmadı. Eskişehir polisi de Eskişehir’deki tek sandıkta geniş güvenlik önlemleri aldı. Emniyet Müdür yardımcımız, Türk polisini en iyi şekilde temsil ederek, Bulgaristan devlet görevlileri ile tercümanlı değil, birinci ağızdan İngilizce konuştu. Seçime gözlemci olarak Ankara’dan gelen Bulgaristan devlet görevlileri, Eskişehir’deki sandık ile çalışmaları çok olumlu buldu. Bir aydır hiçbir eksiklik olmaması için hazırlık yapılıyor. Bazı şehirlerdeki sandıklarda görülen aksaklıklar Eskişehir’de görülmedi. Sakin ve huzurlu bir ortamda demokrasi görevi Eskişehir’de yerine getirildi. Yurt dışında kurulan seçim sandıkları arasında seçmen katılım oranının Türkiye’de en büyük olması sağlandı.

***

Mezarı olmayan edebiyatçımız

Öykü ve romanları olan 66 tane de şiir yazan Sebahattin Ali’yi Türk insanının büyük çoğunluğu şiirleri ile tanıyor. Bulgaristan’a yaklaşık bir ay önce gittiğimde köyüne uğrayarak, hemşerilerin onun anısına diktikleri heykelini görmek istedim. Kısmet olmadı. Ama mutlaka göreceğim.
73 yıl önce katledilen mezarı bilen olmayan Sabahattin Ali'yi saygıyla, rahmetle anıyorum. Yüreğimde acı ve özlemle… Onun dizlerinde söylediği gibi "Coşkundum pınarlar gibi, Sarhoştum rüzgârlar gibi; İhtiyar çınarlar gibi Bir gün içinde devrildim. Ne içimdeki sokaklara sığabildim, Ne de dışardaki dünyaya.”

***

Her şeye rağmen

Türk’ün makûs talihinin yenildiği topraklar üzerinde yaşıyoruz. Geçen yıl İnönü Zaferleri küresel salgın nedeniyle kutlanamamıştı. Bu yıl ise zaferlerin 100. Yılıydı. Bilecik ve Eskişehir Valiliği küresel salgın koşullarına uyarak, geniş kapsamlı olmasa da İnönü Savaşı Zaferleri nedeniyle etkinlikler yaptı. Savaşların en sert şekilde geçtiği Bozüyük’ün Metristepe şehitliğinde kar ve soğuğa aldırmadan, zaferlerin 100 yılı kutlandı. Ben bu yıl tören yapılacağını tahmin etmiyordum. Bilecik ve Eskişehir valiliğimiz üzerlerine düşeni yaptılar.