Pişmiş toprak

Ateşin, yazının bulunması, toprağın pişirilmesi insanlık tarihinin önemli gelişmeleridir. Tarih içinde insanlığın toprağı pişirmesi ile yeni bir dönemde başlamış ve modern topluma doğru daha da hızlı yol alınmıştır.
Dünyanın çeşitli yerlerinde yapılan kazılarda pişmiş toprak olarak pişmiş kiremitlerle ilk kez insanoğlunun Milattan Önce 7. yüzyılda tanıştığı ortaya çıktı. Milattan Önce 7. Yüzyıl da insanoğlu çamur ve sazdan yapılma çatı sistemlerini bırakarak, pişmiş topraktan yapılan kiremit sistemlerine geçmiştir. Günümüzde bile çatı sistemlerinden bir tanesine Akdeniz adını verilmesi rastlantı değildir.

Anadolu da kullanıldı

Dünyada pişmiş topraktan yapılan ilk ürünlerin kullanıldığı yerlerin başında Anadolu gelmektedir. Frigler ve Hititler döneminde pişmiş topraktan yapılma eşyaların yanı sıra, pişmiş toprak kullanılarak da heykeller yapılmıştır.
Cumhuriyet’in ilanından sonra ise, ülkenin kalkınması için pişmiş topraktan yapılma tuğla ve kiremide ihtiyaç vardı. Desteklerle Eskişehir’de ilk önce kiremit ve tuğlayı Bulgarlar, daha sonra da Eskişehirliler üretmeye başladı. Cumhuriyeti kuranlar özellikle de Atatürk Eskişehir’de toprak sanayisinin gelişmesine destek sağladı.

Eskişehir’in tarihi

Ahmet Ataç’ın 1999 yılında Tepebaşı Belediye Başkanı olmasına kadar, ‘pişmiş toprak’ konulu bir sempozyum düzenlemek kimsenin aklına gelmedi. Düzenlenecek sempozyum ile hem Eskişehir’de var olan sanayinin temeli olan toprak sanayi ortaya çıkarılacak, yapılacak çalışmalar ile de Eskişehir’in kültür ve sanat yaşamına ciddi katkı sağlanacaktı.
Önümüzdeki Cuma günü Uluslar arası Eskişehir Pişmiş toprak Sempozyumunun 11. başlıyor. Dün Tepebaşı Belediye Başkanımız Ahmet Ataç ile sempozyumun sanat danışmanı olan Bilgehan Uzuner hocamız birlikte bir basın toplantısı yaptı. Toplantıdan önce çok sayıda gencin basın toplantısının yapıldığı alanda dolaştığını gördüm. Tepebaşı Belediyesinin pişmiş toprak sempozyumunu görmek için çeşitli öğrenci organizasyonları ile dünyanın dört bir tarafından Eskişehir’e gelen öğrenciler olduklarını öğrendik. Eskişehir bir dünya kenti olacaksa bu şekilde olacaktır. Yoksa günü birlik gelen yerli turistlerle Eskişehir bir yere kadar gider.

Ataç ile başladı

1999 yılında Ataç’ın Tepebaşı Belediye Başkanı olması ile başlayan pişmiş toprak sempozyumu onun belediye başkanlığı kaybetmesi ile sona ermiş oldu. Ataç’ın yerine gelen amcaoğlu nedense, bu sempozyumu iptal etti. O dönemde sempozyumun iptal edilmesi ile ilgili sert bir haber yapmıştım. Sempozyumu iptal eden başkan sert haberim karşısında beni arayarak, gelecek yıl sempozyumun tekrar yapılmaya başlanılacağını söylemişti. Ancak, Ataç’ın yerine bir dönemliğine başkanlığa gelen amcaoğlu bu sözünü yerine getiremedi. Sempozyum tekrar başlamak için Ataç’ın başkanlığa dönüşünü bekledi.
Eskişehir ve çevresinde pişmiş toprağın kullanılması Milattan Önce 600 yıllarına kadar gider. Cumhuriyetin ilanı ile Eskişehir’de pişmiş toprak ile yapılan üretim daha da hız kazanmıştır. Önümüzdeki Cuma günü ve ardından gelecek 15 günlük bir süreçte sempozyuma 11. Kez dahil olacağız. Sempozyum alanında dünyada da ilgi görmeye başladı. Uluslar arası pek çok konu ile dergilerde ve gazetelerde Eskişehir’in Pişmiş Toprak Sempozyum’undan söz ediliyor. Dileğimiz Ahmet Ataç’ın belediye başkanlığından sonra da sempozyumun devam etmesidir. Eskişehir’e özgü bir sempozyum sonsuza kadar yaşamalıdır. Bu sempozyum seçkinlerin değil, gerçekten Eskişehir’in sempozyumu olmuştur. Eskişehirlilerin sempozyumun kıymetini bildiği, sempozyum alanına gidilerek görülebilir.