Asgari ücret yeterli mi, ne kadar daha fazla olmalı?

2021 yılında uygulanacak asgari ücret nihayet belirlendi. Yeni asgari ücret bekar bir çalışan için 2 bin 825 lira 90 kuruş oldu. Çocuk sayısına göre AGİ (Asgari Geçim İndirimi) artacağı için bu rakam birçok kişi için 3 bin lirayı da geçebiliyor.

BUGÜNE KADAR AÇIKLANAN HİÇBİR ASGARİ ÜCRET YETERLİ BULUNMADI, BEĞENİLMEDİ!
Asgari ücretin duyurulmasıyla birlikte bugüne kadar her asgari ücret açıklamasından sonra yapılan yorumlar, açıklamaların benzerleri ile karşılaştık yine.
DİSK Bölge Temsilcisi Günay Ayaz "Bu asgari ücret ile yaşanmaz. Sefalet ücretine mahkum edildik" demiş örneğin.
 Hak-İş Şube Başkanı Ayşegül Durur "Bu rakam insan onuruna yakışmadı!" derken Türk-İş de "Açıklanan ücreti kabul etmiyoruz" babında bir açıklama ile sesini duyurmuş.
Tabi bu arada CHP yine vatandaşın zekası ile dalga geçer gibi belediyelerinde asgari ücretin 3 bin 100 lira olacağına yönelik açıklama yaptı!
Kamuda asgari ücret ile çalışan insan sayısı o kadar fazla değildir. Yani hem devlet kurumlarında hem de belediyelerde aslında asgari ücret alanların oranı azdır. (Belediye şirketlerinde asgari ücretle çalışanlar daha fazladır.) Ancak emekçilerin cebine daha çok para girmesine vesile olan her türlü girişimi şahsen destekliyoruz. Sebep ve niyet her ne olursa olsun!

3 BİN 100 LİRAYI NEDEN BU YIL VERMEDİLER DE ASGARİ ÜCRETİN AÇIKLANMASINI BEKLEDİLER ACABA!
Arzu ederdik ki CHP'li belediyeler emekçilere yönelik asgari ücret belirlerken kendi bünyelerinde bunu iktidarın asgari ücrete yapacağı zammı küçük düşürmek için değil emekçiler hak ettiği için yapmış olsunlar. Emekçiler içinde bulunduğumuz yıl bu ücreti hak etmiyorlar mıydı örneğin? Madem hak ettiklerini düşünüyordunuz neden daha önce bu sözde asgari ücretinizi uygulamadınız? AK Parti iktidarı olması CHP belediyeler asgari ücret üzerinden bu tür bir siyaset yapmayacaklar biliyoruz. Ancak yapılanın az sayıda da olsalar emekçilerden bazılarının işine yarayacağını düşünüyoruz.
Gelelim işin aslına...

SANKİ HER 4 KİŞİLİK AİLEDE SADECE 1 KİŞİ ÇALIŞIYOR, O DA ASGARİ ÜCRET ALIYOR!
Asgari ücret esas olarak özel sektörde çalışanlar için önemlidir. Zira özel sektörde en önemli girdilerden birisi, hatta en birincisi, çoğunlukla işçi ücretleridir. Bu yüzden özel sektörde çalışan emekçiler için asgari ücretin kaç lira olacağı büyük önem taşır.
Asgari ücrete bizde sadece çalışan gözünden bakılıyor. Genel itibariyle de kurgu şöyle kuruluyor:
"Bir evde en az 4 kişi yaşıyor. Bu evde 1 kişi çalışıyor ve o da asgari ücret alıyor. Nasıl geçinecek bu aile? Mutfak masrafları bile neredeyse 3 bin lira!"
Kurgulanan biçimde bu ülkede kaç aile vardır bilmiyoruz. Bu ailede neden sadece 1 kişi çalışıyor onu da bilmiyoruz. Örneğin bizim kendimiz de 4 kişilik bir aileyiz. 2 çocuk var, anne ve baba var. 2 çocuk da küçük ve doğal olarak çalışmıyorlar. Ama hem anneleri hem de babaları çalışıyor.
Bu ailede hem anne hem de baba asgari ücret ile çalışıyor olsalar bile şu anda ayda 4 bin 649 lira 40 kuruş (2020 asgari ücreti 2 bin 324 lira 70 kuruş) para girişi olur. Yine bu haneye Ocak 2021 itibariyle ayda 5 bin 651 lira 80 kuruş para girişi olacak.
Önceki gün bir meslektaşımızla bu konuyu konuşurken "Şöyle bir apartmana bakıyorum. Hemen neredeyse tüm dairelerde en az 3 kişi çalışan var. Çok büyük bölümü de asgari ücretin üzerinde ücretlerle çalışıyorlar" demişti.

ÖZEL SEKTÖRDE İŞVEREN OLSANIZ ASGARİ ÜCRETE ÇOK FARKLI BİR AÇIDAN BAKARDINIZ!
Evet insanoğlu için kazancın da harcamanın da ucu açık. Çok çok büyük paralar kazananlar olduğu gibi asgari ücret ile çalışanlar da oluyor. Ancak ister dünyanın en zenginleri arasında bulunsun ister en fakirleri arasında, insanların ihtiyaçlarının bir sınırı yok. Dolayısı ile ihtiyaçları karşılamak isterseniz harcamanızın da bir sınırı olmaz. Zorda, sıkıntıda kalmamak için tasarruflu olmak ve yorgana göre ayağı uzatmak lazım!
Asgari ücrete biz rahatlıkla diğer taraftan, yani işveren tarafından da bakabiliyoruz. Biz bir ara işveren de olduk. Eğer daha başka insanları da çalıştırdığınız bir işiniz, bir iş yeriniz varsa asgari ücretin makul olmasını beklersiniz. İşveren açısından açıklanan son asgari ücret fazla bile olabilir. Zira asgari ücretli 2021 Ocak ayından itibaren 2 bin 825 lira 90 kuruş alırken, bu ücreti kendisine ödeyen kişiye maliyeti 4 bin 203 lira 56 kuruş olacak!

ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞTIRILAN KİŞİNİN MALİYETİ BİLE 4 BİN 204 LİRA
İnsanların çok büyük bir bölümü işveren konumuna hayatlarının hiçbir diliminde ulaşamıyorlar. Bu yüzden bir insanı istihdam etmenin aslında ne kadar büyük bir iş olduğunu ve aynı zamanda ne kadar zorlu bir iş olduğunu büyük kesimi bilmez, anlayamaz, algılayamaz! Dahası birçoğu "patron" olarak isimlendirdikleri ve sürekli olarak keyif içinde yaşadıklarını zannettikleri kişilerin, kendilerinin evlerine ekmek götürmesine vesile olan işletmeleri ayakta tutmak için nasıl fedakarlıklarda bulunduklarını düşünemezler, bilemezler, akıl edemezler. Bu da normal...
Ancak biz kısa bir süre de olsa işveren olduk. Ucundan kenarından onu da tattık. Ve bir insanı çalıştırmanın, onun hakkı olan ücret her neyse onu zamanında vermenin, sigortasını yaptırmanın hiç de kolay olmadığını gördük, fark ettik, anladık!
Dememiz o ki;

ASGARİ ÜCRET İKİ TARAFI DA MAĞDUR ETMEMELİ, İKİ TARAF İÇİN DE MAKUL OLMALI
Asgari ücret her iki taraf açısından da makul olan olmalı. Eğer işvereni, kurumları zorda bırakacak bir asgari ücret belirlenirse, örneğin net 5 bin lira yapılırsa, birçok işveren üretmeyi bırakır, işletmesini kapatır ve çalışanları işten çıkarır. Gider eldeki parasını faize yatırır, daha başka alanlara yatırım yapar. Birçok insanın derdi ile uğraşmayı bırakır, keyfine bakmaya çalışır. Bu yüzden hangi ülkede olursa olsun asgari ücretin makul bir seviyede bulunması gereklidir. Bugün asgari ücret 5 bin lira yapılsa birden emin olun milyonlarca emekçi bir anda kendisini kapının önünde bulur. O zaman beğenilmeyen asgari ücreti de bulamayız birçoğumuz. Öyle bir durumda yaşanacak mağduriyetin boyutlarını tahmin dahi edemeyiz!

ASGARİ ÜCRETİN BELEDİYELER ÜZERİNDEN UCUZ SİYASETE MALZEME EDİLMESİ YANLIŞ
Asgari ücret üzerinden siyaset yapmaya gelince. Orası ayrı bir utanç! Tamam işçi sendikaları elbette ne verilirse verilsin memnun olmayacaklar ve üyelerini memnun etmek için karşıt açıklamalarda bulunacaklar. Ancak bir siyasi partinin kendi belediyelerinde belli sayıdaki emekçiye asgari ücretin az biraz üstünde ücret verip bunu politik bir silah olarak kullanması hoş değil!
Zira hangi siyasi partiden olursa olsun özel sektörde daha başkalarını çalıştıran her işveren asgari ücretin makul olmasını ister ve muhtemeldir ki açıklanan son asgari ücreti de biraz yüksek bile bulabilir!
Hatta kimileri biz bu yazıyı yazarken ya da siz okurken "Asgari ücret fazla arttı. Zaten işler de kötü. Sene bitmeden bir miktar işçi çıkaralım da hiç değilse işten çıkarma maliyetlerinden kar edelim" diye düşünerek bazı emekçilerin işine son veriyor bile olabilir.
O yüzden, en iyi asgari ücret iki tarafı da perişan etmeyen, sıkıntıya sokmayan, makul olan ücrettir!