Merkez Bankası politika faizini 300 baz puan indirdi ama henüz hayatımıza yansımadı!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan faize karşı. Biz de karşıyız. Dahası bir Müslümanın faize karşı olmaması beklenemez zaten.
Elbette burada esas tartışma konusu "reel pozitif faiz" olmalı. Enflasyonun yüzde 20 olduğu bir ülkede hiç kimse yüzde 16 ile parasını zaten size vermez. Hele hele faiz lobisi dediğimiz kişiler, unsurlar kıymetli paralarını bu ortamda asla TL'de tutmazlar ve o oranlardan size asla borç vermezler.

KONUT KREDİSİ FAİZ ORANLARINDAKİ KISMİ DÜŞÜŞ HARİCİNDE HİÇBİR DEĞİŞİKLİK OLMADI
Ülkemizde Merkez Bankası son iki Para Piyasalara Kurulu toplantısında politika faizini yüzde 19'dan yüzde 16'ya indirdi. Peki bu indirimin yatırım ortamına bir faydası oldu mu? Henüz olmadı. Zaten bankalar yüzde 19 politika faiz oranı varken hangi oranlardan işlem yapıyorlarsa şu anda da aynı oranlardan işlem yapıyor. Doğal olarak politika faiz oranlarının yüzde 19'dan yüzde 16'ya indirilmesi, konut kredi faiz oranları haricinde, bir işe yaramış gibi görünmüyor.
Önceki gün ve dün başta kamular olmak üzere bankaların kredi faiz oranlarına ve mevduata verdikleri faiz oranlarına baktık. Gördüğümüz manzara gerçekten dehşet verici. Hem kamu bankaları hem de özel bankaların vatandaşın parasına verdikleri oranla, onlara verdikleri oran arasında önemli farklar söz konusu. İşte esas olarak üzerinde durulması ya da savaşılması gereken durum bu!

MADEM FAİZ İNDİRİMİNDE KARARLISINIZ KAMU BANKALARINDAN BAŞLAMALISINIZ
Peki güncel faiz oranları ne bankaların?
Vatandaş parasını yatırırsa yüzde 13.75 nemalandıran kamu bankası Halkbank bireysel kredide yüzde 1.69'a kadar yüksek orandan borç veriyor. Bu yıllık yüzde 27.74 faiz demek. Enflasyon yüzde 20 kabul edersek, onun halen önemli oranda üzerinde.
Konut kredi faiz oranı sıfır konutlar için yüzde 1.20. Bu yıllık yüzde 19,16 demek. Enflasyon mertebesinde. İkinci el konutlar için ise oran yüzde 1,29. Bu da yıllık yüzde 20,69 yapıyor. Aşağı yukarı enflasyon mertebesinde. Bu arada Halkbank ABD Doları mevduatına yıllık yüzde 1,25 veriyor. Doları olanlar hem kurdaki artıştan hem reel pozitif faizden kazanmış oluyorlar. Yani TL'de oranların düşürülmesi gerçekte faiz peşinde koşanları pek de olumsuz etkilemiyor!
Bir başka kamu bankası olan Ziraat Bankasında konut kredi faiz oranları aşağı yukarı aynı. Ziraat Bankası 48 aya kadar taşıt kredisi faiz oranı aylık yüzde 1.59 ve yıllık maliyeti yüzde 25,84. Enflasyonun yetir kadar üzerinde.
Yine Ziraat Bankası 36 aya kadar bireysel kredi faiz oranı aylık yüzde 1,59 ve yıllık maliyet 25,84.
Bir diğer kamu bankası olan Vakıfbank'ın ihtiyaç kredisi faiz oranı aylık yüzde 1.55, yıllık yüzde 25,21.
Vakıfbank vatandaşın mevduatına yıllık yüzde 16 verirken, ABD Dolarına yıllık yüzde 1,10 veriyor.
Özel bankalar için de şöyle rakamlara rastladık:
İŞ BANKASI
Konut kredisi faiz oranı: 1,38
Taşıt kredisi faiz oranı: 1,54
İhtiyaç kredisi faiz oranı: 1,60

GARANTİ BANKASI
Konut kredisi faiz oranı: 1,48
Taşıt kredisi faiz oranı: 1,60
İhtiyaç kredisi faiz oranı: 1,76

YAPI KREDİ BANKASI
Konut kredisi faiz oranı: 1,44
Taşıt kredisi faiz oranı: 1,54
İhtiyaç kredisi faiz oranı: 1,79

.AKBANK
Konut kredisi faiz oranı: 1,39
Taşıt kredisi faiz oranı: 1,53
İhtiyaç kredisi faiz oranı: 1,67

ING BANK
Konut kredisi faiz oranı: 1,54
Taşıt kredisi faiz oranı: 1,54
İhtiyaç kredisi faiz oranı: 1,49

QNB FİNANSBANK
Konut kredisi faiz oranı: 1,48
Taşıt kredisi faiz oranı: 1,85
İhtiyaç kredisi faiz oranı: 1,36

ŞU TABLOYA BAKINCA POLİTİKA FAİZİNDE İNDİRİMİ HİSSEDEMİYORUZ
Şunu ifade etmek istiyoruz:
Merkez Bankası TL'deki politika faizini düşürünce bunun vatandaşa yansıması çok da olumlu olmuyor, ancak kurumlar yine kendi oranlarını uygulamaya devam ediyorlar. Şu an kamu bankaları dahi Merkez Bankasının yeni faiz indirimine konut kredisi haricinde herhangi bir olumlu tepki vermiş değiller. Sizin anlayacağınız vatandaş olarak bizler kredi aldığımız zaman politika faizinin yüzde 19 olduğu zamanlardaki oranlardan borçlandırılıyoruz!
Buradan başka bir sonuç daha çıkıyor: Merkez Bankası tarafından gerçekleştirilen son 300 baz puanlık indirimi kamu tarafından henüz uygulanmaya başlamış değil. Ne devlet vatandaştan aldığı gecikme zamlarını düşürmüş ne de kamu bankaları faiz oranlarını düşürmüş durumda. TL ile borç verenler ve parasını TL'de mevduata yatıranlar reel olarak zararda. Buna karşılık kim dövize yönelmiş ve parasını döviz mevduatına yatırmışsa çifte kazanç ile hayli keyifli. Zira bir kurdaki artıştan bir de zaten reel pozitif faizden faydalanmış durumdalar. TL'deki faiz indirimi tam da bu nedenlerden dolayı maksadına ulaşmış değil. Bunun maksadına ulaşması için önce kamu bankalarının oranlarını düşürmesi gerekiyor. Bugünkü mevcut oranlardan hiç kimse kolay kolay gidip de kredi alıp iş yapmaz, yapamaz. Eğer yatırımın, yatırımcının önünün açılması arzu ediliyorsa bu oranların çok daha düşürülmesi gerekiyor.

ERDOĞAN'A PİYASALARDAKİ DURUM İZAH EDİLMELİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı birilerinin Merkez Bankasının politika faizini 300 baz puan düşürmesine rağmen bunun piyasaya henüz yansımadığını ya da yansıyamadığını anlatması lazım. Piyasanın kendi koşullarında işleyişine devam ettiğini, bu şartlarda kazananın dövize yatırım yapanlar olduğunu, mevcut politikanın pratikte arzu edilen faydayı sağlayamadığını izah etmesi lazım. Ülkeyi yönetenlerin piyasalara bakışındaki olumlu gelişmeler hiç şüphesiz faiz oranlarının düşmesine daha çok katkı yapacaklardır. Sürekli olarak bir yerlere müdahalede bulunulması piyasaların sevdiği bir durum değil ve bunun sebep olduğu tedirginlik Merkez Bankası politika faizlerini inderse bile insanlarımızın, yatırımcılarımızın hayatına olumlu bir şekilde yansıyamıyor!
Öteden beri söylediğimiz bir şeyi tekrar tekrar ifade etmek istiyoruz:

KAMU KARAR VERİYOR AMA KENDİSİ ALINAN KARARI UYGULAMIYOR Kİ!
Kamu verdiği bazı hizmetlerden dolayı aldığı ücretleri her yılın başında bir önceki yılın enflasyon oranları civarında artırıyor. Asgari ücreti artırıyor. Doğalgaz, elektrik zamlarını hiç aksatmıyor. Bunlar nasıl özel sektörü zam yapmakta iştahlı hale getiriyorsa aynen o şekilde kamunun vatandaşa uyguladığı yüksek orandaki faiz rakamları (ki esas faiz budur) da özel bankaların da daha yüksek faiz talep etmelerine neden oluyor. Bu işe kamu öncelik etmeli, Kamu adına hükümet konuşuyor ama icraat yapmıyor. Zincir marketlerde de durum aynı. Onların fiyat artışlarından şikayet ediliyorsa kamu adına üreticiden tüketiciye ürünü ulaştırabilecek devasa bir zincir market yapısı kurulması lazım.
Ne zaman iktidarlar olmasını arzu ettikleri şeyleri kamu kurumlarında uygulamaya başlarlarsa ülkemizde bir şeyler gerçek anlamda düzelmeye başlar.
Merkez Bankası'nın faiz indirimleri hayatımıza bir an önce yansıtılmalı, yansıtılmayacaksa toplum olarak bu kadar stresi bize neden çektiriyorsunuz! Dövizin patlamasına vesile olup üzerimize sağanak sağanak zamların yağdırılmasına neden sebep oluyorsunuz!