Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü, Frig uygarlığının merkezi Midas Vadisi’ni yapay zekâ destekli simülasyon ve sanal tur uygulamasıyla ziyaretçilere açtı. Prof. Dr. Rahşan Tamsü Polat yürütücülüğünde hayata geçirilen proje, arkeolojide dijital dönüşümün öncü örneklerinden biri olarak dikkat çekiyor.
Proje kapsamında, Midas Vadisi’nin kültürel dokusu, tarihsel sahneleri ve ritüelleri yapay zekâ ile üç boyutlu olarak yeniden canlandırıldı. Anadolu Üniversitesi BAP birimi tarafından desteklenen çalışmada, Frig dönemine ait mekanlar, kaya anıtları ve gündelik yaşam izleri detaylı biçimde belgeleniyor. Kayaya oyulmuş sunaklar ve kabartmalar, Friglerin dini ritüellerine dair eşsiz bilgiler sunuyor.
Prof. Dr. Rahşan Tamsü Polat, projenin amacını “Her kazı, yalnızca geçmişi ortaya çıkarmak değil; insanlık hafızasını geleceğe taşımaktır. Midas Vadisi’nde yürüttüğümüz çalışmalar, Friglerin doğayla, inançla ve sanatla kurduğu bağı yeniden görünür kılıyor” sözleriyle açıkladı.
Projede drone fotogrametrisi, dijital haritalama ve derin öğrenme algoritmaları kullanılarak Midas Vadisi üç boyutlu sanal ortama aktarıldı. Oluşturulan 360 derece sanal tur sayesinde ziyaretçiler, binlerce yıl öncesine ait bir Frig köyünü adım adım gezme imkânı buluyor. Yapay zekâ destekli video canlandırmaları ise dönemin mimarisini, dini törenlerini ve yaşam ritüellerini bilimsel verilere dayanarak yeniden sahneye taşıyor.
Prof. Dr. Polat, “Yapay zekâ bize geçmişin hikâyelerini yeniden anlatma gücü veriyor. Bu, yalnızca bir kazı çalışması değil; Frig kültürünü gelecek kuşaklara ulaştırmanın çağdaş bir yolu” dedi.
Proje, Midas Vadisi’nin artık sadece kazı alanında değil, dijital dünyada da erişilebilir bir kültürel miras hâline gelmesini sağlıyor ve arkeolojik verilerin dijital teknolojilerle belgelenmesine önemli bir örnek oluşturuyor.
