“Engelli bireyler ve aileleri sosyal destek yetersizliği nedeniyle savunmasız”
Ulucan, 20 Kasım’da İzmir Gaziemir’de engelli bir kadının babası tarafından öldürülmesi ve ardından babanın intihar etmesiyle sonuçlanan trajik olayın, bakım yükünün ailelere bırakılmasının ağır bir toplumsal sonuç doğurduğunu söyledi:
“Bu olay, sosyal destek mekanizmalarının zayıflığı, psikososyal destek eksikliği ve bakım hizmetlerindeki yetersizliklerin nelere yol açabileceğini acı bir şekilde ortaya koymuştur. Engelli bireyler ve aileleri bu yük altında savunmasız bırakılmıştır.”
Yakınlarının ifadelerine göre babanın hem kendi sağlık sorunları hem de “kızına artık bakamayacağı kaygısı” nedeniyle büyük bir çıkmaz yaşadığı hatırlatıldı.
“Erişilebilirlik hâlâ sağlanamadı; engelliler bağımsız yaşamdan uzak”
İYİ Parti İl Başkanı Ulucan, kamu alanları ve dijital hizmetlerde engelliler için gerekli düzenlemelerin hâlâ tamamlanamadığını söyledi:
• Kamu binaları, okullar ve sağlık merkezlerinin çoğu tam erişilebilir değil
• Toplu taşıma ve şehir içi düzenlemeler engellilerin bağımsız yaşamını desteklemiyor
• Sesli anons sistemleri yetersiz
• Evde bakım hizmetleri sürdürülebilir değil; nitelikli personel ve düzenli denetim eksik
• Rehabilitasyon ve kriz destek mekanizmaları zayıf
• E-devlet, devlet kurumlarının internet siteleri ve dijital uygulamalar engelli bireylerin kullanımına uygun değil
• İşaret dili desteği, kolay okuma modu ve sesli yönlendirme gibi evrensel erişim standartları uygulanmıyor
• Teknolojik destek cihazları için verilen devlet desteği sınırlı
Ulucan, ailelerin en büyük kaygılarından birinin “Ben olmazsam çocuğuma kim bakacak?” sorusu olduğunu belirterek, bunun sistemsel bir sorunun sonucu olduğunu vurguladı.
“Engellilerin topluma tam katılımı adil ve dayanıklı bir toplum için zorunludur”
Ulucan, eğitimden istihdama, fiziksel erişilebilirlikten dijital kapsayıcılığa kadar tüm alanlarda engellerin kaldırılmasının gerekliliğini vurgulayarak:
“Engellilerin toplumsal yaşama tam ve eşit katılımı bir sosyal sorumluluk değil; adil, üretken ve dayanıklı bir toplum için temel şarttır” dedi.
İYİ Parti’nin çözüm önerileri: “Koruyan ve eriştiren bir politika uygulanmalı”
Ulucan, engellilerin yaşam koşullarını iyileştirmek adına yapılması gereken düzenlemeleri şu maddelerle sıraladı:
• Evde bakım aylığı ve engelli aylıkları, mevcut ekonomik koşullara uygun biçimde artırılmalı
• Engelli istihdamı oranları özel sektörde %3’ten, kamuda %4’ten yukarı çıkarılmalı
• 18 yaşını dolduran engelli bireylere, hane içi gelir kriteri uygulanmadan engelli aylığı bağlanmalı
• Nadir hastalığı olan çocuklar için ilaç erişimindeki engeller kaldırılmalı
• STK’larla koordineli, kapsamlı bir Bakım Sigortası Yasası çıkarılmalı
• Engelliler için yıpranma hakkı emekli aylığına yansıtılmalı
• Engelli kadınların yaşadığı çifte ayrımcılığın önüne geçilmeli
• Engelli çocuğu olan annelere sigorta ve emeklilik hakkı tanınmalı
• Fiziksel, dijital ve teknolojik erişilebilirlik ulusal ölçekte zorunlu standart hâline getirilmeli
• Engelli bireylerin politika yapım süreçlerine doğrudan katılacağı mekanizmalar oluşturulmalı
• Toplumsal iletişimde engellilere yönelik merhamet temelli yaklaşımlar yerine doğru empati temelli iletişim geliştirilmeli
“Gerçek anlamda erişilebilir ve güvenli bir Türkiye mümkündür”
Ulucan, Engelliler Günü mesajını şu sözlerle tamamladı:
“Engelli bireyler için gerçek anlamda erişilebilir, güvenli ve destekleyici bir Türkiye mümkündür; yeter ki siyasi irade olsun.”
