Eskişehir’in Türkiye’nin yüksek katma değerli üretim yapan sayılı sanayi şehirlerinden biri olduğunu vurgulayan Cengiz, “2024 yılı verilerine göre Eskişehir, 4,5 milyar dolarlık ihracatla Türkiye’nin 12’nci sanayi şehri konumundadır. Bu başarının temelinde yalnızca üretim miktarı değil, ürünlerin katma değeri yer almaktadır” dedi.
Türkiye genelinde ihraç edilen ürünlerin kilogram başına ortalama değerinin 1,57 dolar olduğunu hatırlatan Cengiz, Eskişehir’de bu rakamın 1,95 dolar seviyesinde olduğuna dikkat çekerek, “Bu durum Eskişehir’in Türkiye ortalamasının yaklaşık yüzde 25 üzerinde değerli ürünler ürettiğini göstermektedir” ifadelerini kullandı.
AB’den karbon kriteri: 1 Ocak 2026 kritik tarih
Avrupa Birliği’nin, ithal edilen ürünlerin hangi enerjiyle üretildiğini sorguladığını belirten Cengiz, kömür gibi karbon yoğun kaynaklarla üretilen ürünlerin ek maliyetlerle karşılaşacağını söyledi. Bu kapsamda AB’nin hayata geçirdiği Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın (CBAM/SKDM) 2023 yılında geçiş süreciyle başladığını hatırlatan Cengiz, “Bu dönemde sadece üç ayda bir bildirim zorunluluğu vardı. Ancak 1 Ocak 2026’dan itibaren cezai müeyyideler de devreye girecek” dedi.
Cengiz, karbon emisyonu yüksek olan üreticilerin vergi ödemek zorunda kalacağını, düşük emisyonlu ve temiz enerjiyle üretim yapanların ise bu farkı ekonomik kazanca dönüştürebileceğini vurguladı.
Eskişehir için risk: 303 milyon dolar
Dünya genelinde yapılan araştırmalara göre bu sistemden en fazla etkilenecek ülkelerin başında Rusya’nın geldiğini, Türkiye’nin ise yüzde 15 oranıyla ikinci sırada yer aldığını belirten Cengiz, bu durumun Eskişehir’e yansımasını şu sözlerle açıkladı: “Eskişehir’in 4,5 milyar dolarlık ihracatının yaklaşık yüzde 45’i Avrupa ülkelerine yapılmaktadır. Bu da 2 milyar 25 milyon dolarlık bir hacme denk geliyor. Bu ihracatın yüzde 15’inin riske girmesi, yaklaşık 300–303 milyon dolarlık bir kayıp anlamına geliyor. Sanayicilerimizin bu nedenle acilen tedbir alması gerekiyor.”
“2027’de dijital ürün pasaportu zorunlu olacak”
Cengiz, 1 Ocak 2027 itibarıyla Avrupa’ya ihraç edilecek tüm ürünlerde “dijital ürün pasaportu” zorunluluğunun başlayacağını da hatırlattı. Ürünlere eklenecek QR kodlar aracılığıyla ham madde bilgileri, menşe, karbon ayak izi ve çevresel etki beyanlarının görülebileceğini belirten Cengiz, bu sürece hazırlığın yaklaşık bir yıl sürdüğünü ifade etti.
“2026 yılı, 2027’ye hazırlık için kritik bir dönemdir” diyen Cengiz, gerekli adımlar atılmadığı takdirde Avrupa pazarına ihracat yapılamayabileceği uyarısında bulundu.
“Sanayiciler bu süreci daha etkin kullanmalı”
Eskişehir Sanayi Odası bünyesinde kurulan Sürdürülebilir Geçiş Sanayi Birimi’nin önemli bir rol üstlendiğini ifade eden Cengiz, bu yapının sanayiciler tarafından daha etkin kullanılması gerektiğini söyledi. Cengiz ayrıca, bu sürecin oluşturulmasında emeği geçen Eskişehir Sanayi Odası Başkanı Celalettin Kesikbaş başta olmak üzere katkı sunan tüm isimlere teşekkür etti.
Konuşmasının sonunda sürdürülebilirlik konusunda Eskişehir sanayisini uyarmak istediklerini belirten Cengiz, “Bu farkındalığın artması hepimiz için hayati öneme sahip” dedi.
