Son günlerde, yerel yönetimlerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız ya da belediyelerimizin oluşturduğu kent konseylerimiz, ünlü diyerek bazı insanları Eskişehir’e konferans vermeye çağırıyor. Konferansların bir yerinde kendileri de konuşmacı oluyorlar. En son olarak çeşitli konuşmacılar ile birlikte SHP Eskişehir Genel Başkanı, eski bakan ve eski belediye başkanı sıfatını tanıyan Murat Karayalçın da gelerek, iki gün Eskişehir’de kaldı. Murat Karayalçın, en acı reçetelerin içildiği 5 Nisan kararlarının alındığı, hükümette başbakan yardımcısı sıfatıyla ortaktı. Bakandı.
HENÜZ İKTİDAR KURULMADAN
Çiller- Karayalçın hükümeti henüz güvenoyu almadan 22 Haziran 1993 tarihli Sabah ve Milliyet gazetelerinin manşetlerinde “Zonguldak Ocakları Şok Bir Kararla Kapatılacak” haberi yazıyordu. Haberde yer alan, “Zonguldak kara bir leke, ekonominin kamburu, çökmüş bir kent, Türkiye’nin 55 milyon yurttaşının verdiği vergilerle varlığını sürdürebilen, işçi maaşlarının 10-12 milyon TL arasında olduğu asalak bir kent olarak değerlendirildi.
Çiçeği burnundaki DYP-SHP koalisyonuna göre başta Zonguldak’taki kömür ocakları Ereğli ve Karabük Demir Çelik Fabrikaları olmak üzere zarar eden, ‘Devletin sırtında bir kambur olan’ Kamu İktisadi Teşekkülleri (KİT), özelleştirilecek ya da kapatılacak.5 Nisan 1994 tarihinde açıklanan bu kararlar açıklandığı tarih ile yani “5 Nisan Kararları” olarak anıldı.
İşçilerde meydanlara çıkarak, “Milli sanayimizin can damarı ve ekmek teknemiz kömür ocaklarımıza dokunmaya kalkan yıkılır” dedi. İşçi yürüyüşleri başladı. Koalisyon hükümeti tarafından Bin 500 emekçi zorunlu olarak emekli edildi.
İKİ İSTANBUL GAZETESİ
Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS), merkez şube yönetimi ve işyeri temsilcileri de iki İstanbul gazetesinde yayınlanan gerçek dışı haberleri, ikramiye ve toplusözleşme farklarının ödenmemesini protesto için madenci anıtına yürüdüler ve burada gazeteleri yaktılar.
5 NİSAN KARARLARI AÇIKLANDI
Çiller ve Karayalçın hükümetleri meclisten güven oyu alınca 5 Nisan kararlarını açıkladılar. Acı reçete içilecekti. Açıklanan 5 Nisan kararları daha doğrusu kamu ekonomisini tasfiye etme kararları, KİT’leri tamamen tasfiye etmek, bunların başında da bizzat adları açıklanarak Zonguldak Kömür Ocaklarının ve Karabük Demir-Çelik işletmelerinin kapatılması, Ereğli Demir-Çelik işletmelerinin özelleştirilmesi yer alıyordu. Bu kararlar Zonguldak’ta öfke patlaması yarattı. 1990’da büyük madenci grevinde madencinin yanında görünen, DYP ve SHP’nin iktidar olduğunda verdiği sözleri unuttuğu ortaya çıktı.
ESKİŞEHİ’DE NASİBİNİ ALDI
Çiller-Karayalçın hükümetleri döneminde, çok sayıda KİT özelleştirildi. Eskişehir’de Sümerbank ile Et-Balık Kurumunun kuruluşları başta olmak üzere bazı devlet kuruluşları elden çıkarıldı.
DÖVİZE HÜCUM
O dönemde DYP-SHP hükümeti, faiz oranlarını düşürmek amacıyla piyasaya yüksek miktarda para sürdü. Ancak yüksek likidite, faizi düşürmek yerine, dövize hücuma neden oldu. Dolar, birkaç ay içinde 8 bin liradan 42 bin liraya fırladı, 38 bin lirada tutundu. Döviz rezervleri 7 milyar dolar iken Nisan 1994’te 3 milyar dolara düştü. Dövize olan talebi kesmek ve kısa dönemli kamu borçlarını ödeyebilmek için hükümet mayıs ayında yüzde 400 faizli borçlanma kâğıtlarını piyasaya sürdü. Kararların bedelini çalışanlar ödedi. Ücretler düşürüldü, enflasyon üç basamaklı oldu. memur maaşları donduruldu. Ekonomik krizi durduracağı söylenen paket tam uygulanamadı. Hükümet 8 ay sonra 24 Aralık 1995’te erken seçime gitmek zorunda kaldı.
FOTOGRAFLAR ÇEKTİRDİK
O dönemin önemli ismi Karayalçın’ı Eskişehir’de ağırladık. Emek ve ‘sol düşünde ‘ adına sol açık milletvekillerimiz de dahil fotoğraflar çektirdik. Bugünü eleştirdik. İğneyi başkasına, çuvaldızı kendimize batırmanın zamanı ne zaman gelecek. Solculuk oynamaktan da vazgeçsek mi acaba?
