Takvimler 1996 yılını gösterdiğinde İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Böl. Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı başkanı Prof. Dr. Turan Efe başkanlığında, Seyitgazi İlçemize bağlı Yenikent Köyünde Küllüoba kazıları başladı. Bu köy aynı zamanda Odunpazarı Belediye Başkanımız Kazım Kurt’un da doğduğu köydür. Başkan Kurt’un höyüğün üstünde doğduğunu da söyleyebiliriz.
Küllüoba Büyükşehir Belediyesi’nin ekmek çalışması ile gündeme geldi. 5 bin yıl öncesine, burada bulunan pişmiş ekmek örneği, Büyükşehir Belediyesi'mizin öncülüğünde yeniden hayat buldu. Ekmek aynı koşullarda ve yöntemle üretildi. Halk Ekmek büfelerinden Eskişehirliler ile buluştu.
DUVAR NEREDE?
Kazılarda başladığından, birkaç yıl sonra bizde ailecek kazı yerini ziyaret ettik. Kazı başkanı Prof. Efe’de İstanbul Üniversitesinden ayrılarak, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesine gelmişti. Kazıları da Turan Hoca’nın transferinden sonra, Bilecik Şey Edebali Üniversitesi üstlenmişti. Şimdi de kazılar Büyükşehir Belediyesi sponsorluğunda devam ediyor. Turan Efe Hoca’nın emeklerini unutmamak gerekiyor.
Kazıların o ilk yıllarında, kazıları yapanlar, kazı alanında bir duvarın yerinde olmadığını görürler. Köyde duvarın peşine düşerler. Duvara ne olmuştur. Sonra köylünün birisi duvarı sökerek, ahırına ilave ettiğini söyler. Köylü vatandaş,” Taşlar yetişmeyince bu alanda söküm yaptım.Ahırıma ekledim. Gösterebilirim” diye konuşur. Yapacak bir şey yoktur. Kazılarda o duvar bir şekilde tamamlanır.
BUGÜN EKMEKLE GÜNDEME GELDİ
Bugün 5 bin yıllık ekmeği ile gündeme gelen Küllüoba, ulaşım yolları üzrinde önemli bir merkezdi. Bugün baktığımızda, Mezopotamya'dan Bulgaristan'a kadar uzanan bütün doğal ulaşım yolları Küllüoba Höyüğü'nde düğümleniyor. Höyük, farklı kültür evrelerini barındırıyor ve dolayısıyla yaklaşık olarak burada, MÖ 3300’den MÖ 1800'e kadar 1500 yıl kesintisiz yerleşim merkezi olmuş. Son yerleşenlerde, Başkan Kurt ve ailesinin Kırım’dan gelmesi ile oldu. Yenikent köyünün yukarı kesimleri yöneticilerin ve elit tabakanın yerleştiği, aşağı kesimleri de halkın oturduğu bir yerleşim modelinin olduğunu kazılarda ortaya çıktı. Şehirciliğin ilk evrelerine ulaştığımız Küllüoba, Eskişehir’in bilinen en eski şehri olma özelliğine de sahip oldu. Küllüoba höyüğü, farklı kültür evrelerini barındırdığı rahatlıkla söylenebilir.
HALK EKMEK’İN DESTEĞİ
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve Halk Ekmek A.Ş.’nin desteklediği Küllüoba Höyüğü kazısında 30 . yıl geride kalıyor. Birçok bulgu ile birlikte ekmek de ortaya çıktı. 3-4 yıl önce kazılarda çekilen fotoğraflarda sergilenmişti. 10 fotoğrafçının Küllüoba’daki kazı alanında çektikleri karelere Eskişehirliler ile buluşmuştu. Başkan Ayşe Ünlüce de Büyükşehir Belediyesinin kazı çalışmalarına başladığı yıldan bu yana işin içinde olduğunu biliyoruz. Sonuçta, kazılara herkesin desteğinin yoğunlaştıracağı ekmek olayı ortaya çıktı. Eğer bu yer tanıtılabilirse, turizm olayı da gelişecek. Eskişehir çevresinde Küllüoba gibi ilgi uyandıracak çok yer var. Turizm sadece Odunpazarı ve helva turizmi değildir.