Trablusgarp Savaşı’ndan sonra Atatürk, Sofya’ya askeri ateşe olarak atanmıştı. Ama göründüğü gibi Atatürk sadece ateşe değildi. Tasvir-i Efkar gazetesi, İstanbul da “Bulgaristan’da beş altı ay esir kalmış bir arkadaşımız” olarak isim vermeden belirttiği bir kişinin yazılarına dizi halinde yer vermişti. İşte bu kişi Atatürk idi. Bu konu bugünde araştırma konusudur. Bu konuyu araştırmak bugün de tarihçilerimizi bekliyor.
Atatürk ve Sofya denildiğinde çok kişi olaya magazin açısından yaklaşıyor. Sofya da düzenlenen bir yarışmaya, Atatürk de katılıyor. Bulgar General Stilyan Kovaçev’in kızı Dimitrina Kovaçeva’ya kavalyelik yapıyor. Daha önceleri aralarında flört ilişkisi olduğu söylentileri vardı. Bu kavalyelik, tarihe geçti. Bugünde hoş bir anı olarak anlatılıyor.
KADERİMİZ ORTAK
Bulgaristan ikinci dünya savaşında Hitler orduları tarafından işgal edildi. Çünkü Hitler Avrupa’yı işgal ede ede, Moskova’ya doğru gidiyordu. Sonra Moskova önlerine gelen Hitler ordularını Berlin’e kadar kızılordu kovaladı. Bu yıllarda, içinde Türk asıllılarda olan Bulgar halkı, Hitler ile mücadelede destan yazdı. Kızılordu’nun pek çok komutanı da Türklerden oluşuyordu. Babam o dönemde iki olayı da yaşadı.
Sonra, Balkanlardan Türkiye’ye göçler başladı. 1950, 1951 ile 1989 yıllarında göçler yoğun olarak yaşandı. Annem ve babam da 1951 de bu göçler ile Türkiye’ye geldi. Babam o zaman 19-20 yaşındaydı. Tam 72 yıl sonra yani 92 yaşında Bulgaristan Cumhurbaşkanlığı tarafından tekrar Bulgaristan yurttaşlığına kabul edildi. Kabul de, polisinden Adalet Bakanlığı çalışanlarına kadar geniş bir kesim babama ilgi gösterdi. İşlemlerini hızlı bir biçimde tamamladılar.
BULGARİSTAN AB ÜLKESİ
Avrupa Birliğine en son olarak Bulgaristan, Yunanistan ile birlikte alındı. Bulgaristan kendi para birimi Levayı da kullanıyor. Bugün bir Leva 17-18 TL olarak kendisini bize gösteriyor. Yılbaşında komple Euro’ya geçme planları var. Bulgaristan ile aynı coğrafya da yaşıyoruz. İki ülke, bugün birbirine çok yakındır. Balkanlarda iki ülkenin ilişkileri dostluk temelinde yükseliyor. Birkaç gün önce Edirne’den Orman itfaiyesi, 1.5 saat uzaklıktaki Plovdiv’deki orman yangınına desteğe gitti. İki ülkenin cumhurbaşkanları bu konuda ortak açıklama yaptılar. Dostluk mesajları verdiler.
BABAM VATANDAŞ OLUNCA
Babam 72 yıl sonra tekrar Bulgaristan vatandaşı olunca, birlikte gittik. O işlemelerini yaptırdı. Sofya da termometreler 45 dereceyi gösterdiği için o kentte fazla gezemedi. Sofya’yı ilk kez Bulgaristan da ilkokula giderken, görmüş. Bu üçüncü gidişi oldu. Eskişehir’in Bulgaristan’da üç kardeş şehri var. Biri Odunpazarı’nın diğer ikisi ise Tepebaşı’nın. Üç kardeş şehrinden birinin olmasına bende katı verdim. Sofya’da Atatürk’ün izini takip ettik. Sofya çok düzenli bir şehir olarak gördüm.
BAŞIBOŞ HAYVAN YOK
Sofya’da sokaklarda başıboş hayvan yok. Suyun biradan daha pahalı olduğu kent, Eskişehir gibi dünyanın en güvenli şehirleri arasında yerini alıyor. Beton bir kent değil. Eski yapılar büyük ölçüde korunmuş ve bu eski yapılarda yaşam devam ediyor. Çok temiz şehir ve yere çok atan tabii ki yok. Çok eski tramvaylar ile son model tramvaylar hatlarda birlikte sefer yapıyor. Yani, bir anlamda eski ile yeniyi bir arada görüyorsun. İlişkilerin gelişmesine tabii ki, katkıda bulunmaya çalışacağız. Çiftte vatandaşlık bunu gerektiriyor. Ülkede en çok Atatürk ile Nazım Hikmet biliniyor. Park sorunu da çözülmüş. Ama bu sistemin Eskişehir’de uygulanacağını düşünmüyorum.