Sonunda bende modaya uyup hayatımda bir değişiklik yaptım. Son günlerin en çok tartışılan konularının başında gelen asgari ücreti yapay zekâya sordum. Açık söylemek gerekirse asgari ücretle ilgili beni çok şaşırtan gerçekçi rakamları önüme koydu. Rakamları görünce kendi kendime, “yapay zekâ bile insanlardan daha vicdanlı(!)” Eğer varsa tabii…
İşin doğrusu bugün Asgari Ücret Belirleme Komisyonu bugün toplanıyor. İlgili haberler dolayısıyla bizimde ilgimizi çekiyor. Haberlere göre İşçi tarafının katılmayacağını açıkladığı Komisyon toplantısı öncesi patronların asgari ücret talebi belli olmuş. Türkiye genelinde uygulanacak olan Asgari Ücret için patronların 2026 yılına ilişkin ortalama asgari ücret beklentisi 27 bin 800 TL düzeyindeymiş. Haberde şöyle deniliyor; “Reel sektör yöneticileriyle görüşülerek yapılan bir araştırma patronların asgari ücret talebini ortaya koydu. Patronların 2026 yılına ilişkin ortalama asgari ücret beklentisi 27 bin 800 TL düzeyinde.” Yine haberde araştırma yapıldığı ve araştırma yapılırken, “Araştırma şirketi Loginsight’ın reel sektör yöneticileriyle yaptığı çalışmaya göre “Asgari ücret 2026’da çalışan refahını reel olarak artırır mı?” sorusuna” cevap aranmış.
Bu soruya karşılık ise “Katılımcıların yüzde 54,5’i artışın reel refah yaratmayacağını, 36,6’sı “kısmen” yanıtını verdi. “Evet” diyenlerin oranı ise yalnızca yüzde 8,9’da kalmış” sizce ilginç değil mi?
Ve araştırmanın ardından şöyle bir sonuca da varılmış; “İş dünyasında ücret gündeminin giderek daha bütüncül bir zemine taşındığını; çalışan refahı ile makro ekonomik dengelerin birlikte değerlendirildiği yeni bir yaklaşımın güç kazandığını gösteriyor. Yani iş dünyası asgari ücreti artık tek başına bir maaş düzenlemesi olarak görmediğini çok net şekilde ortaya koyuyor. Kamu politikaları, enflasyonla mücadele, verimlilik ve dijital dönüşüm aynı denklem içinde ele alınıyor. Şirketlerin verimlilik ve otomasyon yatırımlarına yönelmesi, önümüzdeki dönemde ücret artışlarının sürdürülebilirliğinin ancak dönüşümle sağlanabileceğini gösteriyor. 2026’ya yaklaşırken asıl kritik soru ‘asgari ücret ne kadar artacak?’ sorusu değil; ‘bu artış şirketler ve ekonomi için nasıl sağlıklı yönetilecek?’ sorusu olacak. Bu süreci sağlıklı yönetebilen organizasyonlar ayakta kalacak.”
Bu kadar detayın ardından gelelim bizim “Yapay Zekâ” ya sorduğumuz soruya. Benim öyle teknik detaylar üzerine çalışacak kadar konuya hakim değilim ama yapay zekanın anlaşılabilir sonuçlar ortaya koyduğunu rakamlardan anlayabiliyoruz. Yapay zekaya göre, “Eskişehir’de tahmini temel yaşam giderleri: Kira: 1+1 daire için ortalama piyasa kira: 10.000–18.000 ₺ (konuma göre değişir) Gıda & Temel ihtiyaçlar: Aylık 7.000–12.000 ₺.Ulaşım, fatura, sağlık vb. 4.000–8.000 ₺Bu durumda yalnız yaşayan bir kişi için ortalama temel ihtiyaçlar: 21.000 ₺ – 30.000 ₺ civarında bir gider profili ortaya çıkabilir.”
Ve sonuçta da şöyle bir yargıya varıyor: “Aşağıdaki rakamlar Eskişehir özelinde düşünüldüğünde “yaşanabilir asgari ücret” hedefi için mantıklı aralıklardır: minimum sağlıklı yaşam ücreti: 24.000 – 27.000 ₺. Orta düzey konforlu yaşam: 30.000 – 35.000 ₺. Aile geçimi için (2 çocuklu): 40.000 ₺ ve üzeri. Bu rakamlar zorunlu temel ihtiyaçlara göre hesaplanmıştır; bireysel harcama alışkanlıkları, konut sahibi olup olmamak ya da ek gelir kaynakları gibi faktörler değişiklik gösterebilir.”
Vallahi ben söylemiyorum. Yapay zekâ söylüyor. Ne dersiniz?
